Hazkuntza guziek isurki edo ur zikin ezberdinak sortzen dituzte : ongarri bilduak edo ez, pizak, jeizte eta gasnategien ur xuriak, garbiketako ur berdeak, babestuak ez diren eremuetako ur beltzak…

Isurki horiek untsa kudeatu eta menperatu behar dira (biltze edo tratatze) ingurumen arauak errespetatzeko (RSD ou ICPE).

Baina etxaldearen zinezko baliabideak dira ere. Untsa bilduak baldin badira, ongarri aberatsak izaiten ahal dira alor eta pentzeendako ! Alorren beharreri erantzuteko, zenbat isurki edatu behar den kalkulatzeko erabiltzen de Plan Prévisionnel de Fumure (PPF) deitu planoa.

Euskal Herriko Laborantza Ganbarak laguntzen zaitu zure isurkiak kudeatzeko gogoetan :
– zein eta zenbat isurki sortzen dira etxaldean ?
– nola etxaldea egokitu araueri ? (izariak kalkulatu, diru laguntza txostenak)
– nola isurkien ongarri balioa kontserbatu ? Zein interes etxaldeko pentze eta alorrentzat ?
– nola eraman PPF plano bat?

Ongarriak hobeki erabil ditzagun

Hazkuntza eta alorrak bateratzea abantaila handia da agronomia, ekonomia eta sozial mailan. Ongarriei esker lurraren emankortasunean autonomia gehiago, belar autonomia handiagoa landare estalkiak balorizatuz hazkuntzan, elkarlana etxaldeen artean interes partekatuekin.

Iparralde mailan, mendialdean ongarri sobera bada leku ainitzetan, problematika batzu sortuz : belar txarren kudeaketa (ahagua, asunak…) eta erreketako uretan bakteriologia kalitatearen inguruko arazoak. Materia organiko eskasia gero eta nabarmenagoa da aldiz zereala ekoizle, mahastizain eta baratzezainen etxaldeetan, heien lurrek mineralak eta ura ahal bezainbat atxikitzeko gaitasuna galtzen dutelarik.

Orrialde hunek ongarri salmenta errextu nahi du (edo trukaketa belar, alhatze, lasto… kontra), ordokiko eta mendiko laborarien artean.

Ongarria soberan duten etxaldeentzat interesak :

– Ongarri hedatze kostuak apaldu eta diru sartze ttipi bat sortu

– Etxaldeko belar eta bazka autonomia hobetu zereala ekoizle batekin harremana sendotuz : ordokian landare-estalkiak edo neguko meteilak balorizatuz, lasto edo bihi salmenta edo trukaketa

– Jadanik sobera ongarri ukan duten pentzeetan ongarri hedatzea mugatuz (ahagu, asun, mouron…)

Ongarria eskas duten etxaldeentzat interesak :

– Ongarriztatze organiko gehiago = onkailu mineral gutiago, bereziki Potasio (K) et fosforo (P) mailan. Onkailu mineralak karioago dira eta kantite handian erabiliz lurrarentzat kaltegarriak dira.

– Lurren emankortasuna hobetu materia organiko tasa iganaraziz

– Partaidetza bat garatu hazle batekin : belarrak, abere pentsioa…

– Lekuko baliabideak lehenetsi eta balorizatu

Informazio gehiago : Txomin Elosegi / 05 59 37 18 82 / txomin@ehlgbai.org