Gure elkartearen helburuetarik bat da laborarien hilabete saria hobetzea, laborantza ekonomo eta antonomoaren prinzipioak kondutan hartuz. Balio erantsiaren garatzeak, ekoizpenen kalitatea segurtatzeak eta ekonomiaren bertokiratzeak helburu horier erantzuten du. Tokiko proiektu kolektiboak kuadro hortan laguntzen ditu Euskal Herriko Laborantza Ganbarak.
Euskal Herriko Laborantza Ganbarak desmartxa kolektiboak manera desberdinez jarraikitzen ahal ditu >>
5 laguntza mota :
✅ TALDE ANIMAZIOAK
– Behar eta helburuen identifikatzea
– Kohesioa
– Kolektiboaren dinamismoa
– Proiektu
– Sare antolatze eta partaidetza bilatze
✅ FINANTZAMENDUAK BILATZEKO LAGUNTZA
✅ LAGUNTZA JURIDIKO ETA ADMINISTRATIBOA
– Egitura juridiko egokia finkatu
– Aide à la mise en conformité avec les obligations juridiques (estatusak, barne araudia, parte sozialak, etab.)
✅ MERKATURATZEKO ETA KOMUNIKATZEKO LAGUNTZA
– Merkaturatze estrategia plantan ezartzeko laguntza
– Merkatu ikerketa egiteko laguntza
– Merkaturatze-ikerketa kanpaina bat plantan ezartzeko laguntza
– Marketin estrategia plantan ezartzeko laguntza
– Komunikazio plano bat plantan ezartzeko laguntza
– Komunikazio tresnak sortzeko laguntza
– Lehen langile bat enplegatzeko laguntza
✅ LAGUNTZA TEKNIKOA
– Formakuntzak
– Erreferentzia bilatze
– Esperimentuak
Euskal Herriko Laborantza Ganbarak hainbat talde jarraikitzen ditu, bakotxak bere egoera eta bilakaera propioa duelarik.
– Elkartearen sortzea bermatu (2014an). Egiturak Sasi Ardi larreko ardi arrazaren ezagutza lortzea, babestea eta sustatzea.
– Elkartearen bizia animatu, Akitaniako arrazen kontserbatorioaren partaidetzarekin, besteak-beste : ardi arraza begiratu eta garatu, haragiaren merkaturatzea lagundu, mugazgaindiko kooperazioa baloratu.
– Emaitzak : selekzio erakunde baten sortzea eta Sasi Ardi arrazaren ezagutza ofiziala (2016an), Zikiro (3 urteko kotzo zikitatua) eta Bildots (2,5 eta 4 hilabete arteko bildotsa) mozkinak finkatzeko baldintza-kaiera idaztea (2015-2016), merkaturatze kolektiboa plantan ezartzeko urratsak (2015-2016), Hegoaldeko elkarteekin trukatze jarraikiak.
– Eta ere : Hego Lapurdiko hiriguneak eraman berrikuntza lehiaketan saritua (2015an), abere agro-bioaniztasunaren lehen saria frantses ondare fundazioaren eskutik (2017an).
– 2018an: SASIKO markaren sortzea, Sasi Ardikiaren ekoizpena ekonomikoko baloratzeko.
2 haragi mota salduak dira marka honen pean :
→ Zikiroak : 28 eta 42 hilabete arteko kotzo zikilatua, 18 et 26,5 kg pizatzen duena. Kabala hauek arditegian atxikiak dira azken denboretan. 2 urte eterdiz libertate osoan kanpoan egon ondoan, belar eta zerealekin gizentaraziak dira hilabete bat eta lau hilabete artean.
→ Bildotsak : 75 eta 120 egun arteko bildots/axuri pizuak. Amaren esnearekin haziak dira nagusiki. 8,5 eta 12,5 kg artean salduak dira.
Haragia zuzenki saldua da, baita kolektiboki ere, 2015-az geroztik, harategi, jatetxe eta salguneak hornitzeko Iparraldetik Parisera.
Gaur egun, 22 hazlek osatzen dute Sasi Artaldea elkartea. 1 500 kabala sartuak dira Sasi Ardi arrazaren genealogia liburuan.
Kontaktuak : Sasi Artalde elkartea, herriko etxea, 64 310 SARA, sasiartalde@yahoo.fr
Jean LASSALLE, lehendakaria (05 59 29 55 55) eta Leire ATCHOARENA, animatzailea (05 59 37 18 82)
Pirenaika, haragitako behi arrazak Nafarroan ditu bere erroak. gaur egun, Hego Euskal Herriko etxaldetan atxemaiten da nagusiki (Nafarroa, Bizkaia, Gipuzkoa eta Alaban). Tokiko larreko behi arraza da, euskal mendiguneeri egokia dena. Iparraldeko hazle bat arraza honi interesatzen hasi da.
– Elkartearen sortzea bermatu du Euskal Herriko Laborantza Ganbarak (2016an), helburu honekin : Pirenaika behi arraza Iparraldean baloratu, Iparraldeko eta Hegoaldeko hazleen arteko trukaketari esker eta haragitako behi saila garatuz.
– Elkartearen bizia animatu : etxalde bisitak, hazkuntzen segipena, Pirenaika aratxekia merkaturatzeko gogoetak. 24 hazlek eta Belaun eta Axuria kooperatibek osatzen dute egitura.
– Baloratze honeri esker sortu da Pirenaika saila : ekoizpen baldintzak (arraza eta bere ingurumenaren errespetuan) segurtatzen dituen baldintzen bilduma finkatua izan da eta lan kolektibo bat eramana da haragiaren kalitateaz eta merkaturatzeaz.
Kontaktuak : Iparraldeko Behi Pirenaikaren Elkartea, Zuentzat, 64 220 Ainiza-Monjolose, 05 59 37 18 82 | Peio ELICEITS, lehendakaria (06 86 72 70 14) eta Benoît JEAN, animatzailea.
– Betizu behiak ez du estatus berezirik Frantses administrazioaren ganik (ez da etxe animalia ezta salbaia ere). Iparraldean, 80 eta 90 Betizu artean kondatzen dira. Basak dira. Libre bizi dira.
– Hautetsien galdeari erantzuteko, Artzamendi-Mondarain mendiguneko Betizuen estatusaz proposamen bat idatzi du Euskal Herriko Laborantza Ganbarak (2015an). Gaur egun, Betizu kabaleria segitzen duen taldea animatzen du Euskal Herriko Laborantza Ganbarak, Akitaniako arrazen kontserbatorioarekin eskuz-esku. Lan taldea osatzen dute Ezpeleta, Itsasu eta Ainoako hautetsiek, hazleek, DDPPak, Departamenduko kontseiluak eta arraza babestu nahi duten jende batzuek.
– Taldeak kabalen kondaketa eta osagarri ona zaintzen du, lehentasunez. Behi basa hunen erregulazio moldeak finkatzen ditu, baita mendiko beste kabala eta erabiltzaileekin kohabitazioa segurtzen ere.
Kontaktuak : Leire ATCHOARENA, animatzailea (05 59 37 18 82), Conservatoire des races d’Aquitaine (05 57 35 60 86), Ezpeleta, Itsasu eta Ainoako herriko etxeak.
– Xapata elkartea 1994an sortu da, Itsasuko gereziaren ekoizpena garatzeko eta tokiko gerezi motak (Peloa, Xapata, Beltxa, etab.) begiratzeko xedearekin. Gereziondo baratze kontserbatorio bat plantan ezarri du ere Itsasun.
– Euskal Herriko Laborantza Ganbarak Xapata elkarteko bizia animatzen du 2012az geroztik : INAOAri AOP sormaka eskaera egiteko doziera landu, formakuntza teknikoak antolatu BLE elkartearekin partaidetzan, komunikazio eta merkaturatze kolektibo lanetan lagundu.
– 2016an : 25 kide, 5 500 gereziondo Itsasu inguruko 9 herritan banatuak, 15 eta 25 gerezi tona artean bilduak, urtero (egoera klimatikoaren arabera izigarri aldakorra).
Kontaktuak : Xapata elkartea, Etxeberria etxea, Basaburu auzoa, 64 250 ITSASU, contact@cerise-itxassou.com
Maryse CACHENAUT, lehendakaria (06 77 00 16 41) eta Estelle GOGNI, animatzailea (05 59 37 18 82).
Webgunea : www.cerise-itxassou.com
Kriaxera zaindu behar den tokiko ondareko baserriko ahate arraza da, abantxu desagertu dena industria-arrazen hedapenaren ondorioz. Kriaxera emeki hazten den ahate arraza da eta galkatzeko edo erretzeko « mulard » ahateak lehenesten dira. Bazka lekuetan hazten dira, eta beren haragia dastamen-kalitate handikoa da.
EHLGk, Akitaniako Arrazen Kontserbatorioarekin batera, taldea laguntzen du :
– Kriaxera arraza ezagutu, zaindu eta garatzeko talde bat egituratzen (eragileen arteko animazioa eta bilkurak, helburu eta ekintza komunak zehazteko).
– Kriaxera arraza zaindu eta garatzeko ekintzak zehazten eta obratzen : bolondres diren etxalde sare batean ugalketa-programa bat plantan ezartzen, sortzeak jarraikitzen, ugaltzaileak trukatzen, praktiken trukatzen.
– Kriaxera arrazaren ezagupen ofiziala lortzeko txostena lantzen
– Kalitatezko sail bat sortzea, arraza honekin zerikusia duen hazteko molde berezia babesteko : kalitatezko ekoizpen eta haragia transformatzeko baldintzak bermatzen dituzten baldintzen kaiera, komunikazioa, defentsa eta hazkuntza moldearen garapena.
Kontaktuak : Benoît Jean, benoit@ehlgbai.org
Euskal Herriko erle beltzaren kontserbatorioa 2012an sortu zen, Euskal Herrian erle beltzaren arraza zaintzeko eta garatzeko.
Elkarteak 80 eta 90 kide artean ditu. Erlezain amaturrak gehien bat eta erle beltzarekin lan egiten duten profesionalak elkartzen ditu.
Elkarteak bere eginkizunak garatzen eta zabaltzen ditu :
– 2018az geroztik, Erbel, erle beltza arrazaren hobekuntza genetikoaren alde lan egiten duen mugaz gaindiko erakundeko kide da.
– 3 erlauntz kontserbatorio plantan ezarri ditu, Itsasu, Bidarrai eta Iratin.
– Erle beltzak saltzen ditu eta materiala alokatzen du.
– Formazio frango proposatzen ditu : erlauntzen eskolak erlezaintza ofizioa irakasten du. Formazioak 8 saio proposatzen ditu eta horri gehitzen dira formakuntza egun bereziak, hainbat gai berezi jorratzeko.
– Elkarteak erle beltzari buruzko informazioa zabaltzen du, kontsumitzaileak eta erlezainak sentsibilizatzeko. Erle Beltzari buruzko egun bat antolatzen du urtero, Bidarrain.
2019an, elkarteak EHLGri hobeki egituratzen laguntzea galdegin zion. Elkartearen antolaketa moldatua izan da eta bere misioak kideen artean banatuak izan dira. 2020an, sail kolektiboa garatzeko lan bat abiatua izan da.
Kontaktuak : Frédéric FORSANS, lehendakaria (06 95 25 44 37, pelloenea@free.fr) eta Leire ATCHOARENA, animatzailea (05 59 37 18 82, leire@ehlgbai.org)
2018an sortua, Gaztaina elkarteak gaztaina berritzea, baloratzea eta sustatzea du helburu, Ipar Euskal Herrian. Bere helburua lurralde honetan gaztaina sail bat egituratzea da, eta besteak beste, gaur egun dauden gaztainondoak babestea eta zaharberritzea, baita ere gaztainondo berriak landatzen laguntzea.
Gaztaina elkarteak laguntza galdegin dio Euskal Herriko Laborantza Ganbarari bere elkartea bizia animatzeko. Gauregun, Gaztaina elkartea Euskal Hiriguneko herri guzietan zabaltzen da. 2023an, 16 pertsona (laborari, eraldatzaile, gaztainondoen jabe) eta 15 herri (herriko hautetsiek ordezkatuak) biltzen zituen.
Euskal Herriko Laborantza Ganbararen laguntzarekin, lan batzordeak plantan eman ditu, eraginkortasuna irabazteko. Eragile horiek gaztain ekoizpena berpiztu nahi dute elgarrekin.
Lan batzordeak:
– Tokiko barietateen identifikazioa
– Gaztainaren ekoizpena
– Eraldaketa eta kontserbazio etaparen egituratzea
– Baldintza kaieraren plantan ezartzea
– Merkaturatzearen egituratzea eta antolatzea
– Sentsibilizazioa eta komunikazioa
Hainbat helburu :
– Tokiko barietateen identifikazioa
– Kontserbatorio baratzea eta txerto-baratzea muntatzea
– Gaztain ekoizleen laguntzea (gaztainondoen zaharberritzea, landatzea eta jarraipena)
– Gaztainaren eraldatze urratsetan laguntzea
– Merkaturatzean laguntzea
– Formakuntzak eta tailerren bisitak antolatzea
– Euskal Herriko behikiare sailaren egoera aztertu ondoan Herriko haragia elkartea sortzen lagundu (2013an) UZTARTU elikadura-industriako enpresa sarearekin partaidetzan. Elkartearen helburua behiki saila baten garatzea da, Euskal Herrian sortu, hazi, gizendu eta hilak diren kabalekin.
– Elkartearen bizia animatzea. Hazleak (ELB eta FDSEA64 sindikatuek, Axuria eta Lur Berri kooperatibek, eta Euskal Herriko Etxe ekoizleen elkarteak ordezkatuak).
– 2021an : 300 etxalde baino gehiago engaiatuak, 634 behi eta 590 aratxe baloratuak HERRIKO markapean, 218 tona haragi salduak
Kontaktuak : Herriko haragia elkartea, Zuentzat, 64 220 Ainhice-Mongelos, 05 59 37 18 82, herriko.haragia@orange.fr
David MASSONDE, lehendakaria, Benoît JEAN, animatzailea
Webgunea : www.herriko.fr
– Herriko ogia elkartearen sortzea lagundu (2013an), UZTARTU elikadura-industriako enpresa sarearekin partaidetzan. Euskal Herriko garigintza berpiztu da eta gari/irina/ogi saila sortu da horri esker.
– UZTARTUk elkartearen bizia animatzen du. Euskal Herriko Laborantza Ganbarak laguntza tekniko eta logistikoa ekartzen die garia ekoizten duten sailako laborarieri (ereitetik hazien biltzeraino, uztatik pasatuz).
– Hamabost bat laborarik 100 ha gari lantzen dituzte urtero, tokiko eihera batek irintzen duena. 60 okindegi engaiatuak dira desmartxa honetan. Orotara, 400 tona gari erabiliak dira urtero Herriko markapean. Herriko irina beste produktu mota batzuentzat erabilia da ere bai (Okina bixkotxegileak bixkotxak egiteko, Euskal Herriko garagarnotegiak garagarnoa egiteko, etab.).
Kontaktuak : Herriko ogia elkartea, Jean Errecart institutua, 64 120 DONAPALEU, herriko.ogia@orange.fr
Nicole AUROY-RADULOVIC, lehendakaria, animatzailea (09 67 21 71 13) eta Manue BONUS, animatzaile-teknikaria (05 59 37 18 82).
Webgunea : www.herriko.fr
– 2014az geroztik, garagarnoa egiteko 5 garagar ereite entsegu egin dira, emaitzarik gabe (uzta aitzeneko eritasunak, biltze edo/eta maltatze arazoak).
– Urte luzetan entseguak eramanik (gure lurraldeari egokitzen den barietate bat, garagar eta malta analisiak…), 2024ean berriz dimentsio handiagoko alorrak erein dira barietate jakin batekin, 7 hektaretan.
– Euskal Herriko garagar/malta/garagarno sailako lehen mailen plantan ezartzea : sailako eragile desberdinak identifikatu (laborari, maltegi, tokiko garagardotegi) eta elgar-trukatze bilkurak egin, beharrak finkatu, ekoizpen urratsak zein diren eta hauen kostuak zonbatekoak diren jakin.
Kontaktuak : Txomin ELOSEGI (txomin@ehlgbai.org), animatzaile-teknikaria, 05 59 37 18 82
– 6 etxalderen jarraipena beren proiektuaren urrats guzietan : tokiko eta kalitatezko etxe-ekoizpenak tokiko jendeari kolektiboki saltzea, interneten bidez.
– XIXTROAK kolektiboaren sortzea (10 laborari elkartuak + HERRIKOA). Internet gunearen abiatzea 2016ko irailan.
– Kalitatezko desmartxetan (AB, IDOKI, AOP) diren 130-150 bat tokiko etxe-ekoizpenen merkaturatzea. Saskiak astelehenetan manatzen dira eta ostiraletan hartzen Hazparne, Kanbo Baiona eta Hiriburu inguruko 7 banatze-gunetan.
Kontaktuak : XIXTROAK SAS, Uhaldegaraia, 64 240 Lekorne,
07 68 99 88 78, contact@xixtroak.com
Webgunea : www.xixtroak.com
– Nouste Ekilili kooperatibaren sortzea bermatu (2009an). Ekililia eta soja lantzeko hautua egin duten laborari batzu biltzen ditu kooperatibak : arto ureztatua gelditzeko parada, JAOrik gabeko proteina iturria.
– Laborarieri laguntza teknikoa ekarri.
– Jateko olioa merkaturatzeko hautua ikertzea (2013an), komunikazio tresnen sortzea, olioa botoiletan ezartzeko tresna plantan ezartzea eta salmenta antolatzea.
– 2016an : 12 laborari, 45 ha ekilili et 3 ha colza bilduak, 25 000 olio pinta salduak 3 banaketa moldetan:
– jateko (jantegi kolektibo, jatetxe, saltzaile ttipi, supermerkatu, ekitaldi, etab.) : zapatze hotz bakar batetik ateratu ekilili eta colza olio garbia
– kabalentzat
– landare olio hutsa erregai bezala erabilia
– Etxe Gazna kooperatiba, etxe gasnak ontzeko Zalgizeko gasnategi kolektiboa da. Fintze, hornidura-erosketak (gatzagia, hartzigarria) eta laguntza-sanitarioa (Euskal herriko etxe ekoizleen elkartearen bidez) zerbitzuak eskaintzen ditu 80 bat kideeri.
– 2016. urtean, Etxe Gazna kooperatibaren gasnategia bete betea zen. EHLG-ri laguntza eskatu zion kooperatibak, egituratzeko eta garatzeko, alde guztiak kondutan hartuz (juridikoa, sanitarioa, finantzarioa, komertziala, barne antolakuntza).
– Beharren azterketak, aitzinkondua, finantzamendu bilaketa ekonomikoari eta finantzaketa-bilaketari esker, bereziki, kooperatiba zabaltzeko eta modernizatzeko proiektu bat zehaztu ahal izan da, ekoizle eta gazta gehiago fintzeko aukera emango duena, eta, hala, Xiberuako etxe-ekoizpena sustatuko duena. Modernizazio-lanak 2021ean bukatu dira.
– Aldi berean, Kooperatibako kide diren 15 bat artzainek talde bat sortu dute, ekoizpenaren zati bat profesionalei merkaturatzeko, elgarrekin, merkatu saturatu batean aukerak aurkitzeko parada emanez laborari gazteeri bereziki. Euskal Herriko Laborantza Ganbarak taldea lagundu du, merkatu-azterketa bat eginez, logistika kudeatzeko aterabideak atxemanez eta beharreko antolaketa kolektiboa plantan ezarriz (prospekzioa, eskaerak hartzea, eskaerak prestatzea, bidaltzea, fakturazioa…).
Kontaktuak : Etxe Gasna kooperatiba, Plaza, 64 470 Zalgize,
05 59 28 59 23
Bettan HOQUI, Lehendakaria eta Benoît JEAN, animatzailea (05 59 37 18 82, benoit@ehlgbai.org)
– Accueil Paysan Béarn – Pays Basque elkartea berpiztu, 2012an. Egiturak etxaldean errezebitze aktibitateak dituzten laborariak biltzen ditu (kanpaleku, arrotz logela, landetxe, etxalde pedagogiko, geriza sozial, etab.).
– 2012az geroztik, elkartearen bizia animatu, errezebitze guneetan ibiltzea azkartzeko eta haren sarea hedatzeko asmoarekin : komunikazio ekitaldiak plantan ezarriz, formakuntzak eskainiz, Akitania berria mailan Accueil-Paysan elkartea sortuz (2016an).
– 2020an : 11 kide
Kontaktuak : Anita DUHAU, lehendakaria (05 59 65 60 29, anitaduhau@gmail.com) eta Leire ATCHOARENA animatzailea (05 59 37 18 82, leire@ehlgbai.org)
Webguneak : www.accueil-paysan.com / www.accueil-paysan-nouvelle-aquitaine.com
– Euskal Herriko Laborantza Ganbarak proiektu kolektiboetaz duen lan esperientzia eta jakitatea erregularki partekatzen du publiko zabalarekin : ikasleak, Euskal Herriko elikadura kudeantza kontseilua, Eticoop eguna, etab.
– Jarraikiak diren desmartxetaz sentsibilizatze lana eramaiten du ere elkarteak :
– Sukaldaritzako profesionalekin
– Publiko zabalarekin hainbat ekitaldiren bidez : LURRAMA, EHZ festibala, Baigorriko feria, Euskal kostaldeko eguberriko feria, JATEKO, etab.
Leire ATCHOARENA/ Benoît JEAN/ Estelle GOGNI (Gerezia)
–
leire@ehlgbai.org / benoit@ehlgbai.org / estelle@ehlgbai.org
05 59 37 18 82
